Veelgestelde vragen

CumuluZ is ontstaan vanuit de zorg en vóór de zorg. Samen doen we wat nodig is om databeschikbaarheid te realiseren. Dat is onze drijfveer. Gezondheidsgegevens moeten veilig beschikbaar en bruikbaar zijn, zowel voor goede zorg voor patiënt en cliënt, als voor onderzoek, beleid en innovatie. Daarom werkt CumuluZ binnen het landelijk dekkend netwerk van infrastructuren aan een landelijke, publieke en non-concurrentiële oplossing voor data-integratie en dataconformiteit.

CumuluZ is een zelfstandige stichting en functioneert als een van de uitvoerende organisaties van het transitieplan van het Ministerie van VWS voor het realiseren van het landelijk dekkend netwerk (LDN). De organisatie heeft een directeur-bestuurder en een onafhankelijke Raad van Toezicht, benoemd door vertegenwoordigers van zorgkoepels. Er is ook een bestuurlijke adviesraad met koepelvertegenwoordigers.

Ja, naast ondersteuning van primair gebruik (zorgverlening) faciliteert CumuluZ in nauwe samenwerking met partijen zoals Health-RI ook secundair gebruik zoals onderzoek, externe verantwoording, preventie en kwaliteitsverbetering. Eén van de use cases waar CumuluZ mee aan de slag gaat richt zich op secundair gebruik.

CumuluZ heeft op dit moment geen overeenkomsten met cloudleveranciers. De rol die CumuluZ gaat innemen bij het leveren van digitale diensten die invulling geven aan de doelarchitectuur van CumuluZ ligt nog niet vast. Wanneer CumuluZ zelf digitale diensten gaat leveren zal nader onderzocht worden in welke vorm deze diensten aangeboden worden, en met welke leveranciers we daarbij gaan samenwerken. Privacy & security by design zijn uitgangspunten; we volgen het cloudbeleid van de Rijksoverheid en streven naar vendorneutrale oplossingen.

CumuluZ werkt aan een doelarchitectuur die kaders stelt voor oplossingen die ontwikkeld gaan worden voor databeschikbaarheid. In de doelarchitectuur doen we geen uitspraak over gebruik van specifieke producten, de tech stack (programmeertalen, frameworks, databases en tooling) of dataformaten. Wel zal CumuluZ aansluiten op internationale standaarden waar mogelijk, en zullen we werken in lijn met bestaand beleid, zoals het FHIR besluit.

Vaak staan gezondheidsgegevens over patiënten verspreid over meerdere bronnen. CumuluZ werkt aan een oplossing die deze gegevens uit de verschillende bronnen kan “integreren”. Dit betekent dat deze data verzameld wordt uit de verschillende bronnen, en gebundeld wordt tot een samenhangend geheel. Momenteel is nog niet besloten of CumuluZ zelf (delen van de) oplossingen voor databeschikbaarheid gaat beheren. Is dat wel het geval, dan zal per datastroom worden bekeken of CumuluZ daarmee ook dataverwerker is volgens de AVG.

CumuluZ werkt aan een doelarchitectuur waarin de conceptuele definities van de relevante generieke componenten en hun onderlinge samenhang vastgelegd worden. Deze conceptuele definities worden omgezet naar herbruikbare bouwblokken voor de dagelijkse praktijk door ze te implementeren in de context van verschillende use cases. Gaandeweg zullen deze bouwblokken in steeds meer use cases in gebruik worden genomen. Op deze manier wordt de data-infrastructuur die CumuluZ beoogt steeds verder uitgerold.

Nog niet publiek, maar we delen onze visie en architectuur onder andere via kennissessies. De komende periode werken we de architectuur uit. Vervolgens zal deze in een consultatieronde met bredere groepen afgestemd worden.

Herbruikbare bouwblokken zijn generieke onderdelen die in verschillende zorgsectoren en domeinen bruikbaar zijn. Denk aan koppelingen met bronsystemen, knooppunten in infrastructuren, of functies om data te integreren en te vertalen naar standaardformaten. Ze worden ontwikkeld zodat ze breed inzetbaar zijn en waar mogelijk hergebruikt uit bestaande initiatieven. Nieuwe componenten ontwikkelen we open source.

Ze voorkomen dubbel werk, versnellen innovatie en zorgen voor een gelijk speelveld in de zorgsector. Hierdoor kunnen oplossingen overal worden ingezet: in de wijkverpleging, GGZ, huisartsenpraktijken én ziekenhuizen. Maar op termijn ook in het sociaal domein en de publieke gezondheid. Zo werken we stap voor stap toe naar één landelijke data-infrastructuur.

We werken in co-creatie met zorgverleners, leveranciers en technologiepartners. Iedereen kan meedoen. We ontwikkelen en testen onze bouwblokken in praktijkvoorbeelden – de zogeheten use cases – die zorgvuldig zijn gekozen in overleg met zorgkoepels, VWS en andere landelijke partijen.

CumuluZ streeft ernaar om een bijdrage te leveren in de verdere realisatie van eenheid van taal. Met VWS, Nictiz en andere betrokken partijen wil CumuluZ kijken naar (structurele) oplossingen voor de knelpunten die waarschijnlijk naar voren zullen komen in de use cases.

We nodigen zorgverleners, leveranciers en andere partijen uit om betrokken te blijven. Houd onze website en LinkedIn in de gaten voor updates en manieren om bij te dragen. De bouwblokken die we ontwikkelen zijn breed toepasbaar, dus ook voor jouw praktijk.

Privacy & security by design zijn belangrijke uitgangspunten in het ontwerp van CumuluZ. De infrastructuur moet voldoen aan alle relevante wet- en regelgeving en werken conform het afsprakenstelsel ‘Twiin-als-LVS (Landelijk Vertrouwensstelsel )’. Door samenwerking binnen een gemeenschappelijk, veilig framework wordt vertrouwen en naleving geborgd.

Omdat gegevens in de zorg altijd veilig en verantwoord beschikbaar moeten zijn. Recente incidenten in de sector onderstrepen hoe belangrijk het is om beveiliging niet achteraf toe te voegen, maar vanaf de tekentafel in te bouwen. Daarom hanteren wij structureel het uitgangspunt van privacy & security by design.

Wij werken samen met Z-CERT, de expertorganisatie op het gebied van zorg-cybersecurity. Daarnaast sluiten we aan bij landelijke kaders zoals Twiin-als-LVS en de implementatierichtlijnen van het LDN-deelproject Veilig netwerk. Zo koppelen we onze technische en organisatorische maatregelen direct aan breed gedragen afspraken.

CumuluZ verwerkt op dit moment zelf geen patiëntgegevens. Wel zorgen wij ervoor dat onze producten zijn ontworpen volgens de hoogste standaarden van privacy & security by design. We combineren technische beveiligingsmaatregelen met juridische en organisatorische afspraken, zodat zorgaanbieders data conform wet- en regelgeving kunnen verwerken.

Twiin-als-LVS is door VWS aangewezen als het landelijke vertrouwensstelsel. Door ons hieraan te conformeren, dragen wij bij aan één gestandaardiseerde manier van veilige gegevensuitwisseling in de zorg. Dit versterkt het vertrouwen dat noodzakelijk is voor interoperabiliteit en databeschikbaarheid.

Datalekken kunnen nooit volledig worden uitgesloten. Wel minimaliseren wij structureel de risico’s door beveiliging vanaf het begin mee te nemen, continu te toetsen aan landelijke richtlijnen en samen te werken met experts zoals Z-CERT. Daarnaast leren we van incidenten in de sector om ons beleid verder te versterken.

Onze oplossingen zijn vanaf de basis ontworpen met oog voor privacy en beveiliging. Dit betekent: minder zorgen over compliance, betere bescherming van gevoelige gegevens en aansluiting bij landelijke afspraken en standaarden.

CumuluZ verwerkt op dit moment zelf geen patiënt- of cliëntgegevens. De De oplossingen waar CumuluZ aan werkt (zoals het CumuluZ Datastation en de CumuluZ Integrator) worden zullen door zorgaanbieders gebruikt worden in hun systemen. Deze oplossingen zijn ontworpen volgens privacy & security by design en ondersteunen zorgaanbieders bij het veilig, controleerbaar en conform landelijke afspraken beschikbaar maken van gegevens. Voor patiënten en cliënten betekent dit dat zij op termijn in hun PGO alle gegevens kunnen zien die over hun gezondheid zijn vastgelegd, zodat zij meer regie kunnen nemen over hun gezondheid en bewuste keuzes kunnen maken. En ze hoeven minder vaak hun verhaal te doen omdat zorgverleners toegang hebben tot alle beschikbare informatie en daarmee het complete plaatje hebben.

CumuluZ richt zich op de landelijke data-infrastructuur. Binnen de regionale initiatieven wordt al gewerkt aan de ontsluiting van data op regionaal niveau. CumuluZ zal daarom de samenwerking zoeken met regionale initiatieven om te kijken welke componenten hergebruikt en opgeschaald kunnen worden om zo bij te dragen aan landelijke ontsluiting van data uit de regio.

CumuluZ werkt aan landelijke, publieke en non-concurrentiële oplossingen voor data-integratie en dataconformiteit om gezondheidsgegevens veilig beschikbaar en bruikbaar te maken voor wie daarvoor toestemming heeft. In het Canvas voor Databeschikbaarheid wordt dit de middenlaag genoemd. Daarmee dragen we bij aan het landelijk dekkend netwerk van infrastructuren.

CumuluZ ontwikkelt de zorgdata-infrastructuur die nodig is voor het landelijk dekkend netwerk (LDN) dat databeschikbaarheid mogelijk moet maken. Het realiseren van een LDN is een van de acht doelstellingen van de NVS.

CumuluZ speelt een belangrijke rol in de voorbereiding van Nederland op de implementatie van de Europese Health Data Space. EHDS zet in op veilige en gestandaardiseerde toegang tot gezondheidsdata over Europese grenzen heen, voor zowel primair als secundair gebruik. Met daarbij strenge eisen aan privacy en informatieveiligheid. CumuluZ ontwikkelt een landelijke zorgdata-infrastructuur die aansluit op deze Europese standaarden en regelgeving, zodat Nederlandse zorgdata veilig, betrouwbaar en efficiënt kunnen worden gedeeld binnen en buiten onze landsgrenzen. Daarmee draagt CumuluZ bij aan een toekomstbestendig gezondheidsinformatiesysteem dat klaar is voor Europese samenwerking en innovatie.